Oplichters actief in de 2e huizenmarkt

Als je een tijdje in het internationale vastgoedcircuit meedraait, ontmoet je heel wat mensen die het minder nauw met andermans belangen nemen. Het wordt ze ook wel heel erg makkelijk gemaakt want wie voert er controle uit? Bij grensoverschrijdende zaken kost het erg veel extra tijd en geld om specifieke informatie te achterhalen. Mede door andere wetten en regels in het buitenland, taalbarrières en cultuurverschillen worden de zoete woorden van de vastgoedverkoper vaak voor lief genomen. Een mooie brochure, een prachtige website en een goed verhaal zijn voldoende redenen om niet te gaan twijfelen aan een unieke buitenkans die maar voor weinigen is weggelegd.

Gelukkig gaan de meeste buitenlandse vastgoedtransacties goed. Nederland en België tellen veel investeerders die veel geld aan vastgoed hebben verdiend of als ze dit vastgoed nog niet verzilverd hebben hier op termijn een aantrekkelijk rendement aan kunnen overhouden. Maar er zijn altijd mensen die meer aan de transactie verdienen. Hier is niets mis mee, zolang het spelletje maar op een eerlijke manier gespeeld wordt. Jammer genoeg ligt hier nu net het probleem.

Miljoenenfraude in vastgoedsector
Grote koppen in de media wakkeren de discussie aan. De NOS berichtte op 18 mei van dit jaar: ‘Miljoenenfraude in vastgoedsector’. De vastgoedsector heeft de afgelopen jaren voor een miljard euro aan omzet niet gemeld bij de Belastingdienst. Uit onderzoek van de fiscus blijkt dat onder meer makelaars en pensioenfondsen voor honderden miljoenen euro's aan belastingen hebben ontdoken. Soms werden stromannen ingezet of werd er gesjoemeld met de waarde van vastgoed om de fiscus om de tuin te leiden.
De Belastingdienst deed sinds 2007 grootschalig onderzoek naar belastingontduiking en fraude binnen de vastgoedsector. Daarbij hebben 600 bedrijven voor 330 miljoen euro aan boetes en naheffingen gekregen. Acht keer werd de FIOD ingeschakeld, zoals bij de Klimopzaak, de miljoenenfraude rond het Philips Pensioenfonds en het Bouwfonds. In totaal werden 1.291 bedrijven onderzocht, dus in bijna de helft van de gevallen was er sprake van onregelmatigheden.
"Als in de helft van de onderzoeken wat mis blijkt te zijn, dan is er iets goed verkeerd in de vastgoedsector", zegt staatssecretaris Weekers van Financiën. "We hebben 330 miljoen weten te incasseren in 4 jaar tijd. Dat zijn behoorlijke bedragen. Het gaat zowel om kleine, middelgrote, als grote organisaties. Dan heb je het ook over makelaars, woningcorporaties tot pensioenfondsen aan toe." De staatssecretaris zegt af te willen van het gesjoemel: "We willen dit keihard aanpakken. De afgelopen 4 jaar is dat al behoorlijk gelukt met dit project. En we gaan door met het kaf van het koren scheiden."
We hebben het hier nog over Nederlandse bedrijven, laat staan wat er allemaal gebeurd in het buitenland.

Politici hebben boter op hun hoofd
Mondi doet als belangenorganisatie veel ervaring opgedaan en is dagelijkse betrokken bij recht en onrecht. Bij grote schandalen, breed uitgemeten in de pers, willen politici punten scoren. Ja, er worden zelfs Kamervragen gesteld. Twee weken later is men in politiek Den Haag weer bezig met de orde van de dag en blijkt het dossier onder op de stapel te zijn beland of van minder evident belang te zijn. Binnen het Europese parlement gaat het er niet veel anders aan toe. De wil is er misschien wel, maar het ontbreekt aan daadkracht.

Vastgoednomaden kunnen hun kunstje keer op keer weer uit de kast halen en in een nieuwe te ontwikkelen regio met een andere jurisdictie tentoonspreiden. Als ze als eens tegen de lamp zijn gelopen, beginnen ze gewoon opnieuw onder een andere entiteit. Vaak is er in eerste instantie geen kwade opzet in het spel. Maar als om welke redenen dan ook ontwikkelingen de verkeerde kant opdraaien, zal de ontwikkelaar zijn eigen belang niet uit het oog verliezen. De gedupeerden komen met de rug tegen de muur te staan en kunnen niet veel meer doen dan toekijken in welke ellende ze terecht zijn gekomen. Natuurlijk voelt de ontwikkelaar zich ook slachtoffer, want er zijn altijd voldoende redenen te bedenken waardoor de situatie - uit pure onmacht - is ontstaan. Aangifte doen is een mogelijkheid, maar pas op voor de volgende mogelijke frustrerende reactie: “Wat vervelend wat er met uw zuurverdiende spaarcentjes is gebeurd. Helaas verdienen vermogensdelicten niet onze prioriteit.” Een dergelijke reactie krijgt men wel in andere bewoordingen geformuleerd. Nee, wat overblijft is een kostbare civielrechtelijke procedure. Maar uw gelijk halen kan een slopende procedure en dure aangelegenheid zijn. En dan maar hopen dat de kip intussen niet kaal geplukt is. De wereld is voor de vastgoednomaden een grote speeltuin geworden. Geld is een machtig wapen waarmee integriteit op een eenvoudige manier te koop is. Eerlijkheid duurt het langst is het spreekwoordelijk gezegde, maar tijd is een rekbaar begrip. Nee, het moet anders. Maar hoe pakken we dit aan?

Voorkomen is beter dan genezen
Een beter cliché kunnen we niet bedenken, maar ook hier geldt: een goede voorbereiding is het halve werk. Iedereen kan succesvol een woning of investeringsobject kopen in het buitenland. Er zijn gelukkig ook voldoende bonafide aanbieders van buitenlands vastgoed, die hun naam en reputatie eer aan doen. De consument wordt steeds beter beschermd. Toch zijn er met betrekking tot deze bescherming enorme verschillen binnen Europa, laat staan daarbuiten. Dus kennis van zaken is van groot belang.
Gretigheid wordt afgestraft en de tijd dat investeerders gaan voor het maximale rendement tegen minimale risico’s is mede door de crisis verleden tijd. De consument wil nu zekerheden en die zijn er voldoende mits de juiste keuzes worden gemaakt. Samen staan we sterk en hoe vroeger we onrechtmatigheden signaleren, des te sneller kunnen we ingrijpen in het belang van de consument.


Het Mondi lidmaatschap is bijzonder aan te bevelen voor (toekomstige) eigenaren van een woning of beleggingsobject in het buitenland. Of u zich nu in de oriëntatiefase bevindt, al een woning hebt aangekocht of deze weer wilt gaan verkopen, u zult ongetwijfeld veel vragen hebben en willen weten welke juridische, fiscale, financiële en praktische consequenties uw beslissing heeft.