Afvalwaterverwijdering Franse vakantiehuis

Niet het onderwerp waar de gemiddelde eigenaar of koper van een recreatiewoning in Frankrijk veel over nadenkt, maar het wel een belangrijk onderwerp in deze tijd.

In 2005 heeft het Franse parlement een wet aangenomen waarin staat dat alle Franse huizen op een afvalwaterzuiveringsinstallatie moeten worden aangesloten. Voor een dergelijk installatie zijn normen opgesteld en er is een netwerk van keuringsinstanties in het leven geroepen (soms is dat het lokale drinkwaterbedrijf, maar in de meeste regio’s en grote gemeentes zijn hiervoor speciale bureaus, genaamd ‘SPANC’, opgericht).

In diezelfde wet staat ook dat alle gemeentes verplicht zijn om binnen hun bebouwde kom(men) een collectief afvalwaterverwerkingssysteem aan te leggen en dat eigenaren van huizen binnen de bebouwde kom verplicht zijn om daarop aan te sluiten. Vaak is dit een riool, maar bij hele kleine bebouwde kommen wordt er ook wel eens een grote septic tank aangelegd op kosten van de gemeente, waar meerdere huizen op kunnen worden aangesloten. En er zijn gemeentes die de naamplaatsbordjes hebben vervangen door witte ‘’Lieudit”-bordjes  en hun bebouwde kom hebben opgeheven…. Staat uw vakantiehuis in de bebouwde kom dan bent u of wordt u aangesloten op dit collectieve systeem. U gaat dan jaarlijks een bijdrage betalen (noem het rioolbelasting), u kunt verder genieten van uw vakantiehuis en u kunt de rest van dit artikel overslaan.

Verder staat in die wet dat binnen 10 jaar alle Franse woningen (inclusief vakantiewoningen) buiten de bebouwde kom zouden moeten zijn gekeurd. En dat gaat dus over verreweg de meeste vakantiehuizen in Frankrijk.  Die tien jaar zijn bijna voorbij….

Natuurlijk vermoedde de wetgever in 2005 ook al dat er onvoldoende keuringscapaciteit aanwezig is in Frankrijk om alle huizen binnen 10 jaar te keuren en dat is ook wel gebleken. Als u de bezitter bent van een recreatiewoning in Frankrijk buiten de bebouwde kom zou het zomaar kunnen zijn dat u nog nooit een brief van de SPANC heeft ontvangen. Toch ligt de keuringsplicht bij de eigenaar, niet bij de keuringsinstantie. Dus als u na 1 januari 2016 nog altijd geen keuringsbewijs heeft voor de afvalwaterinstallatie van uw Franse huis, bent u in principe in overtreding. Op dit moment staat er geen sanctie op deze overtreding, maar ik adviseer u om de keuring toch maar aan te vragen, want er wordt momenteel in Parijs gesproken over het invoeren van sancties voor overtreders.

Een volgens de normen van 2005 goedgekeurde niet-collectieve installatie bestaat meestal uit: een voorverwerkingsstation (o.a. vetafvangbak), een hoofdverwerkingsstation (meestal een septic tank (fosse septique in het Frans) waarin afvalstoffen worden afgebroken door anaerobe bacteriën) en een uitvloeiveld voor langzame infiltratie en naschoonmaak in de grond van het water uit de fosse septic. Verder moet er een ventilatiesysteem zijn aangebracht en gemakkelijk toegankelijke kijkgaten. Een van de duurste posten in deze installatie is de fosse septique en een onderbemeten fosse septique vereist vaak een nagenoeg complete vervanging (of installatie van een tweede tank). De capaciteit van de fosse septique wordt zo bepaald: 1 m3 per slaapkamer, met een minimum van 2 m3, zelfs als uw vakantiehuis maar een paar weken per jaar wordt gebruikt.  Er zijn ook andere technische oplossingen, zoals een micro-station, maar die laat ik hier verder buiten beschouwing.

Ik zal eerst verder ingaan op de verplichtingen voor bestaande recreatiewoningbezitters en daarna voor kopers van een Frans vakantiehuis.

Franse huiseigenaren krijgen dus een keuringsrapport van de SPANC (‘krijgen’ is eigenlijk de verkeerde term, er moet wel betaald worden voor de keuring, variërend per gemeente van enkele tientjes tot enkele honderden euros). Daarin wordt de technische situatie van de bestaande installatie beschreven, er wordt een conclusie geformuleerd en meestal worden er wat vriendelijke aanbevelingen gedaan in de sfeer van: maak nou de zaak eens schoon, haal die struiken weg bij het luik, etc.  Het gaat natuurlijk vooral om de conclusie. Eén van deze drie is mogelijk:
1. Er is helemaal geen installatie (u wilt niet weten hoeveel huisjes op het Franse platteland niet meer hebben dan een pijpje naar de tuin…) of de installatie is zwaar verouderd en milieuvervuilend (denk aan een ouderwetse beerput): u bent dan verplicht om binnen één jaar een volledig goedgekeurde installatie te hebben geïnstalleerd. Sommige gemeentes geven daar subsidies voor en veel gemeentes accepteren een gefaseerde invoering over drie jaar, zolang u maar kunt aantonen dat u binnen dat jaar opdracht heeft gegeven aan een bouwbedrijf voor het aanleggen van de installatie.
2. Er is een installatie die werkt, maar niet aan de normen van 2005 voldoet. U bent dan verplicht om binnen 3 jaar de zaak op norm te brengen. Na drie jaar komt de SPANC opnieuw keuren. De geconstateerde afwijking kan zoiets simpels zijn als een te kort ventilatiepijpje, of zo iets gecompliceerds als een te kleine fosse septique of de afwezigheid van een uitvloeiveld.
3. De installatie voldoet geheel aan de norm. Het rapport is dan 5 jaar geldig en u bent verplicht om de SPANC over 5 jaar uit te nodigen voor een herkeuring.

Voor kopers van een vakantiewoning in Frankrijk geldt het volgende: Indien het huis niet binnen e bebouwde kom ligt is de verkoper verplicht om een keuringsrapport voor de afvalwaterinstallatie te overleggen, dat niet ouder is dan 3 jaar. Indien hij dat rapport nog niet heeft, zal hij de SPANC dus actief moeten benaderen voor het uitvoeren van een keuring, anders kan hij zijn huis niet verkopen. In geval van de conclusies 1 of 2 (zie hierboven) verplicht de koper zich om binnen één jaar na aankoop een volledig goedgekeurde installatie te hebben aangelegd. In  geval van conclusie 3, verplicht de koper zich om binnen 5 jaar na de datum van het aanwezige keuringsrapport een nieuwe keuring bij de SPANC aan te vragen (dat kan in theorie dus al na twee jaar zijn). Let op: dit alles wordt opgenomen in het koopcontract, dus u kunt zich nooit onder deze verplichtingen uitwurmen door te zeggen dat u er niets van wist. U heeft er immers bij aankoop van het huis voor getekend.

Conclusie 2 komt verreweg het meeste voor. Dat betekent in geval van aankoop dat de koper zich verplicht tot het doen van investeringen in de installatie binnen een jaar na aankoop. Een volledig of grotendeels nieuwe installatie kost gemiddeld in Frankrijk zo’n €10.000, vaak een forse kostenpost op de aankoopprijs van een vakantiehuis. Zorg er als koper dus voor dat u het rapport van de SPANC en zijn consequenties heel goed begrijpt (niet elke SPANC levert een even goed leesbaar rapport op). U krijgt dit rapport te zien voordat u de handtekening zet onder het koopcontract, dus voor veel kopers is dat aanleiding om de prijs te heronderhandelen. Vaak lukt dat op basis van goede argumenten. Als u niet voldoende kennis heeft op dit gebied, of onvoldoende Frans spreekt kan het heel lonend zijn om hiervoor een gespecialiseerde adviseur in de arm te nemen.

Ondertussen hoop ik dat u deze zomer weer genoten heeft van uw Franse vakantiehuis, zonder stank of ander ongemak.

Wim van Teeffelen